Okres Wielkiego Postu


1. Zgodnie z kanonami 1251-1252 Kodeksu Prawa Kanonicznego w Środę Popielcową obowiązuje wstrzemięźliwość i post (tzw. post ścisły). Prawem o wstrzemięźliwości są związani wszyscy powyżej 14. roku życia, a prawem o poście – osoby pełnoletnie do rozpoczęcia 60. roku życia. Nie istnieje natomiast obowiązek uczestniczenia we Mszy świętej.

2. W czasie Mszy dokonuje się obrzędu posypania głowy popiołem (po homilii; na początku Mszy opuszcza się akt pokuty). Popiół jest przygotowywany z gałązek palm lub innych drzew poświęconych w poprzednim roku podczas Niedzieli Palmowej. Akt ten symbolizuje ułomność i przemijalność człowieka, jest znakiem żałoby i pokuty. Zaleca się pielęgnowanie zwyczaju zabierania dla nieobecnych poświęconego popiołu jako znak łączności z całym Kościołem rozpoczynającym okres pokuty. Błogosławieństwo i posypanie głów popiołem może się odbyć poza Mszą św. W takim wypadku dobrze jest poprzedzić błogosławieństwo Liturgią Słowa wyjętą z Mszy św. (śpiew na wejście, kolekta, czytania ze śpiewami). Następuje homilia, błogosławieństwo popiołu i posypanie nim głów. Obrzęd kończy się modlitwą powszechną.
Celebransowi posypuje głowę popiołem inny kapłan, ubrany w komżę bez stuły. W przypadku braku innego kapłana czyni to sam celebrans, stojąc zwrócony w stronę ołtarza i pochylony, posypuje sobie głowę w milczeniu.
Ze względów duszpasterskich można posypywać głowy popiołem (pobłogosławionym dzisiaj) także po Mszach św. w I Niedzielę Wielkiego Postu.

3. Od dziś do niedzieli obchodzi się Kwartalne Dni Modlitw o ducha pokuty. Modlimy się o dobre odprawienie rekolekcji, o pojednanie z Bogiem i bliźnimi.

4. Okres Wielkiego Postu trwa od Środy Popielcowej do Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek wyłącznie.
Służy on przygotowaniu do obchodu Paschy. Liturgia wielkopostna przygotowuje katechumenów do obchodu Paschalnego Misterium przez różne stopnie wtajemniczenia chrześcijańskiego, a wiernych – przez wspomnienie przyjętego chrztu i pełnienie pokuty.

5. Od Środy Popielcowej do Niedzieli Zmartwychwstania Pańskiego włącznie trwa czas zakazany dla uroczystych obchodów weselnych i zabaw.

6. We Mszach św. niedziel Okresu Wielkiego Postu opuszcza się śpiew czy recytację hymnu Gloria. 

7. We wszystkich Mszach św. i w Liturgii Godzin opuszcza się Alleluja – w aklamacji przed Ewangelią, w hymnach, antyfonach i na początku poszczególnych Godzin.

8. W okresie Wielkiego Postu nie ozdabia się kwiatami ani głównego, ani bocznych ołtarzy. Instrumenty muzyczne można stosować wyłącznie dla podtrzymania śpiewów. Wyjątkami są: IV Niedziela Wielkiego Postu (tzw. Laetare), święta i uroczystości.

9. Jeśli w okresie Wielkiego Postu udziela się sakramentu małżeństwa, duszpasterze powinni przypomnieć nowo zaślubionym, aby respektowali specjalny charakter okresu wielkopostnego.


Por. źródło: www.brewiarz.pl